Εργαστήριο: βιωματικές δράσεις

Εμφάνιση
id 194
Τίτλος «Το δέντρο που έδινε», μια σύμπραξη τεχνών στο σύγχρονο ελληνικό δημοτικό σχολείο
Ονοματεπώνυμο Χριστίνα Γιαγκούλη, Στέλλα Λιναρδή
Συνεδρία Σύμπραξη τεχνών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση [εργαστήριο] [ 09:30]
Αίθουσα 742
Ημερομηνία Saturday, 13 Oct 2018
Περίληψη

Με αφορμή ένα καινοτόμο πολιτιστικό πρόγραμμα για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση  Χαλκιδικής το 2014, γεννήθηκε το πρότζεκτ «Το δέντρο που έδινε». Το κείμενο στο οποίο βασίζεται είναι το γνωστό αλληγορικό παραμύθι του Σέλ Σίλβερσταιν. Ένα κείμενο για την πορεία της ζωής του ανθρώπου  με περιβαλλοντικές διαστάσεις. Οι εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων «Θεατρικής Αγωγής», «Μουσικής» και «Εικαστικών», συνεργάστηκαν και σχεδίασαν από κοινού την εκπαιδευτική καλλιτεχνική διαδικασία. Ο τελικός στόχος ήταν μία σχολική θεατρική παράσταση και η συμμετοχή της σε Μουσικό Φεστιβάλ της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χαλκιδικής. (2η Μουσική Συνάντηση Σχολείων, Δημοτικό Θέατρο Μουδανιών, Φεβρουάριος 2014).

Το βασικό μεθοδολογικό εργαλείο ήταν ο αυτοσχεδιασμός. Αυτό  παρέμεινε και στο παρών βιωματικό εργαστήριο των 90 λεπτών. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της δραματοποίησης αλλά με βασικό μέσο τη σωματικότητα. Τέλος το τρίτο στοιχείο  στη δημιουργία της τελικής σύνθεσης αποτέλεσε η τεχνική της αφήγησης. Αυτά τα τρία βασικά εργαλεία «οδήγησαν» το εργαστήριο και στα δύο καλλιτεχνικά πεδία (Θέατρο, Μουσική). Η εμπειρία του εργαστηρίου έδειξε πως θα μπορούσαν εκπαιδευτικοί διαφορετικών καλλιτεχνικών μαθημάτων να συνεργαστούν και να παράξουν ένα πιο ολοκληρωμένο παραστασιακό αποτέλεσμα στο πλαίσιο της σχολικής κοινότητας.

Διάρκεια 90'
Τέχνη Μουσική Θέατρο
Λέξεις - κλειδιά αυτοσχεδιασμός, δραματοποίηση, μουσική, θέατρο
Ηλικίες Πρωτοβάθμιας εκπαίδευση
Στόχοι

Διδακτικοί: Η παραγωγή ενός καλλιτεχνικού έργου από τους συμμετέχοντες (μαθητές), με εκπαιδευτικό εργαλείο τον κατευθυνόμενο αυτοσχεδιασμό.

Μαθησιακοί: Συνεργατικότητα, ανάπτυξη της φαντασίας, σύνθετη σκέψη, παιχνίδι.

Βασικοί:  Ενδυνάμωση της ομάδας μέσα από την Τέχνη

Επι μέρους: Δυνατότητα σύνθεσης ετερόκλητων στοιχείων μέσα από την συνέργεια της Θεατρικής και Μουσικής  Τέχνης.

Μη σχετικοί στόχοι: Ενδυνάμωση και δυνατότητα έκφρασης των καλλιτεχνικών δεξιοτήτων των συμμετεχόντων.

Υλικό

Υφάσματα, σκηνικά αντικείμενα.

Περιγραφή

Διάρθρωση Εργαστηρίου

       Στα 90 λεπτά προσπαθήσαμε να χτίσουμε βήμα-βήμα αυτοσχεδιαστικά μέσα από βιωματικές ασκήσεις υποκριτικής και μουσικής καθώς και με την χρήση συμβολικών σκηνικών  αντικειμένων, ένα μέρος του κειμένου τους Σέλ Σίλβερσταιν.

Συγκεκριμένα:

Στο πρώτο  μέρος, έγιναν κάποιες σύντομες ασκήσεις γνωριμίας προκειμένου να υπάρξει υποτυπώδης εξοικείωση των συμμετεχόντων.                                            

Α ΦΑΣΗ (40 λεπτά)

Συστηθήκαμε και μιλήσαμε για το πρότζεκτ και τι θα κάνουμε στο εργαστήριο - 5 λετπά

  1. Παιχνίδι γνωριμίας ( Σε κύκλο λέω το όνομα μου μελωδικά και με κίνηση. Ο επόμενος λέει του προηγούμενου και το δικό του κτλ)  -10 λεπτά
  2. Ενεργοποίησης (Περπατώ με ρυθμό και όταν σταματά συναντώ κάποιον και του συστήνομαι) - 10 λεπτά
  3. Εμπιστοσύνης (Οδηγός-Τύφλος με Λαβύρινθο συνοδεία μουσικής) -10 λεπτά
  4. Ρυθμού ( Μελωδία και ρυθμικά μοτίβο με το σώμα) -5 λεπτά

Μέσα από τις παραπάνω ασκήσεις,  τα μέλη της ομάδας άρχισαν να εξοικοιώνονται.Σε μια μαθητική ομάδα υπάρχει η γνωριμία αλλά συχνά λείπει η επαφή και η εξοικείωση γι΄ αυτό και οι προπαρασκευαστικές αυτές βιωματικές ασκήσεις είναι πολύ σημαντικές.

Β΄ Φάση : 20 λεπτά

Στο δεύτερο μέρος, έγινε μια μικρή παρουσίαση κάποιων βασικών αυτοσχέδιων μουσικών οργάνων, που θα μπορούσαν ενδεχομένως να κατασκευάσουν οι  ίδιοι οι συμμετέχοντες και άρα οι μαθητές. Έτσι εμπλέκονται ακόμη περισσότερο στην καλλιτεχνική διαδικασία.Έπειτα,  έγινε μια πρώτη αφήγηση- ανάγνωση του κειμένου από τους συμμετέχοντες, ενώ παράλληλα «δοκίμαζαν» τα αυτοσχέδια όργανα. Έτσι έγινε γνωστή σε  όλους η βασική ιστορία, πολύ σημαντικό στοιχείο για να έχει η ομάδα μια αρχική εικόνα για το τελικό αποτέλεσμα. Ενεργοποιήθηκε η φαντασία και ξεκίνησε ήδη η δημιουργική διαδικασία καθώς η ανάγνωση-αφήγηση έγινε μέσα σε ένα «μουσικό περιβάλλον» όπου άρχισε ήδη να παράγεται από αυτοσχέδια όργανα.

Γ Φάση: 30  λεπτά

Έπειτα χωριστήκαμε σε δύο ομάδες. Η «ομάδα των ηθοποιών» και η «ομάδα των μουσικών». Το κείμενο είχε χωριστεί σε «Εικόνες-Σκηνές» προκειμένου να μπορεί να γίνει καλύτερη επεξεργασία. Η κάθε ομάδα με την καθοδήγηση της αντίστοιχης εμψυχώτριας «έστησε» κάποιες από τις «Εικόνες-Σκηνές» του κειμένου. Η  «ομάδα των ηθοποιών» αυτοσχεδίασε με όχημα το σώμα και την τεχνική της δραματοποίησης.  Ενώ η «ομάδα των μουσικών» αυτοσχεδίασε με φυσικούς ήχους (χρησιμοποιώντας το σώμα ), ήχους αντικειμένων (πχ. πλαστικό σωλήνα ύδρευσης) καθώς και των αυτοσχέδιων οργάνων (πχ. ένα κουτάκι με ρύζι). Στο τέλος, συνεργάστηκαν οι δύο ομάδες , παρουσίασαν τις ιδέες τους για την κάθε «Εικόνα-Σκηνή» και  «ενώθηκαν» μέσα από την αφήγηση κάποιων από τους συμμετέχοντες.

Μετά, από μια πολύ σύντομη συζήτηση ανατροφοδότησης, η κάθε συμμετέχουσα πήρε μαζί της ένα αυτοσχέδιο όργανο, (που έφτιαξε τα τελευταία 5 λεπτά) και ελπίζουμε μια θετική διδακτική έμπνευση.

Αποτίμηση

Στο εργαστήριο, συμμετείχαν κυρίως θεατρολόγοι αλλά και κάποιοι μουσικοί, οι περισσότεροι ενεργοί στην εκπαιδευτική διαδικασία. Είχε ενδιαφέρον η ανταλλαγή απόψεων σε σχέση με την εμπειρία της σχολικής ζωής, τα προβλήματα αλλά και τις ευκαιρίες που δίνονται για συνεργασία των ειδικοτήτων. Οι συμμετέχουσες, δέχτηκαν με θετικότητα την πρόταση μας και εμείς αναπροσαρμόσαμε τον αρχικό σχεδιασμό μας στις ανάγκες της ομάδας. Ήταν μια ενδιαφέρουσα «συζήτηση».

 

Video https://www.youtube.com/watch?v=VK3Anv2x9BI&feature=youtu.be
Βιβλιογραφία
  1. Silverstein Shel, To Δέντρο που έδινε, Χάιδω Σκαπεντζή, Δωρικός, 1998
  2. Νίκος Γκόβας, Για ένα δημιουργικό νεανικό θέατρο, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003
  3. Α.Κοντογιάννη, Το αυτοσχέδιο θέατρο στο σχολείο, Αλκηστις, Αθήνα, 1984
  4. Α.Κοντογιάννη, Η δραματοποίηση για παιδιά, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1999
  5. Μανόλη Φιλιππάκη, Κοινωνικό Θέατρο, Λευκό Αερόστατο, Χανιά, 1995
  6. Αννέτα Παπαθανασίου-Ολυμπία Μπασκλαβάνη, Θεατροπαιχνίδια, Κέδρος, Αθήνα, 2001
  7. Jessica Swale, Drama games, NHB, London, 2009
Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε  στη Θεσσαλονίκη το 1979. Το 2004 αποφοίτησε από το Τμήμα Θεάτρου της  Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. στη κατεύθυνση υποκριτικής. To 2009 ολοκλήρωσε με άριστα τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Τμήμα Θεάτρου με θέμα «το Θέατρο για Παιδικό Κοινό στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο 1997-2007». Από το 2004 εργάστηκε ως ηθοποιός και βοηθός σκηνοθέτη (Ο.Μ.Μ.Θ, Κ.Θ.Β.Ε., Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης», θίασος Κάρμεν Ρουγγέρη, Τελλόγλειο Ίδρυμα) και ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού σε πολιτιστικούς οργανισμούς, δήμους και σχολές γονέων. Έχει συμμετάσχει σε ταινίες μικρού μήκους  (Φεστιβάλ Δράμας) καθώς και σε μια δισκογραφική έκδοση ηλεκτρονικής μουσικής (Ίνφο). Έχει διδάξει το μάθημα «θεατρικό παιχνίδι» σε δημόσια ΙΕΚ, ενώ έχει εμψυχώσει σεμινάρια θεατροπαιδαγωγικά και υποκριτικής (Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Χαλκιδικής, Kέντρο Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Αρναίας). Έχει διδάξει το μάθημα της «υποκριτικής» στη Σχολή Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης (2010-2013). Διδάσκει θέατρο σε παιδιά από το 2005 μέχρι και σήμερα, στο δημόσιο δημοτικό σχολείο. Έχει πιστοποίηση στην εκπαίδευση ενηλίκων ( Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο). To 2016-2017 εμψυχώνει «καλλιτεχνικό εργαστήριο» για εφήβους στο ΚΘΒΕ. Τα χόμπυ της είναι η μουσική (τραγούδι/ κιθάρα), ο χορός καθώς και η ερασιτεχνική ενασχόληση με ψυχοθεραπευτικές τεχνικές. Είναι μέλος του «Συλλόγου Αποφοίτων Τμήματος Θεάτρου» και διετέλεσε πρόεδρος και αντιπρόεδρος (2006-2013). Είναι μητέρα ενός παιδιού.

 

Στέλλα Λιναρδή

Μουσικολόγος/Μουσικοπαιδαγωγός

Γεννήθηκε στα Ν. Μουδανιά Χαλκιδικής. Το 2008 αποφοίτησε από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Σπούδασε Ανώτερα Θεωρητικά (Αρμονία, Αντίστιξη, Ενοργάνωση, Φούγκα) στο Δημοτικό Ωδείο Ν. Μουδανιών Χαλκιδικής, κατέχει Πιστοποιητικό Εξειδίκευσης στην Ειδική Αγωγή από το Εθνικό/Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πιστοποιητικό Μουσικοθεραπείας από το Ωδείο Όπερα Αθηνών. Βασικά μουσικά όργανα, πιάνο και σαξόφωνο alto.Συμμετείχε ως εισηγήτρια στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών «Επιστήμες της Εκπαίδευσης» (Θέμα εισήγησης: «Η Μουσική Δημιουργία στην Ειδική Εκπαίδευση», Θεσ/νίκη 2014 ), στις εργασίες της επιμορφωτικής διημερίδας «Εκπαίδευση και Θέατρο: Βιωματικές Δράσεις μέσω του Θεάτρου» (Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση) , στις εργασίες του τριήμερου επιμορφωτικού σεμιναρίου εκπαιδευτικών β’ επιπέδου (Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αρναίας, στον κύκλο εργαστηρίων μουσικοκινητικής αγωγής «ΜΟΥΣΙΚΟΓΕΛΩ ΜΑΜΑ, ΜΟΥΣΙΚΟΓΕΛΩ ΜΠΑΜΠΑ» για βρέφη από 6 μηνών(Πολύγυρος Χαλκιδικής 2016-2017). Έχει παρακολουθήσει επιμορφωτικά σεμινάρια : Ημερίδα Μουσικοθεραπείας με την κα Rachel Verney, (Νέο Ωδείο, Θεσ/νίκη 2004) και Βιωματικό Σεμινάριο Αξιολόγησης της Δυσλεξίας, (διδασκαλίας και πρακτικής, Ένωση Ελλήνων Φυσικών, Θεσ/νίκη 2014).Ως μουσική παιδαγωγός διδάσκει από το 2003 σε Ωδεία, Πολιτιστικούς Συλλόγους, ιδιωτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς, και σε δημόσια σχολεία (Α΄Βάθμιας και Β’Βάθμιας εκπαίδευσης). Συνεργασίες με το ΚΘΒΕ: Ολοήμερο Θερινό Καλλιτεχνικό Εργαστήρι για παιδιά, Θεατρικά Εργαστήρια για εφήβους. (2017-2018)

Ζει και εργάζεται στη Χαλκιδική και στη Θεσσαλονίκη.