Το πολιτιστικό πρόγραμμα σχολικών δραστηριοτήτων που φέρει τον τίτλο: «Ένα ταξίδι στον κόσμο της μοντέρνας τέχνης» και υλοποιήθηκε το σχολικό έτος 2017-2018 από τους μαθητές της Στ’ τάξης του 10^ου Δημοτικού σχολείου Μυτιλήνης με τη συνεργασία τριών εκπαιδευτικών, τις εκπαιδευτικούς της αγγλικής και γαλλικής γλώσσας και τον εκπαιδευτικό των εικαστικών.

         Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που είχε ως στόχο να γνωρίσουν οι μαθητές έργα ζωγραφικής της ευρωπαϊκής πολιτιστικής μας κληρονομιάς και μελετώντας τα καλλιτεχνικά κινήματα και σημαντικούς καλλιτέχνες από το 1880 έως τη δεκαετία του ‘60 περίπου να τα παρατηρήσουν, να σχολιάσουν, να διερωτηθούν για τις συνθήκες δημιουργίας τους, να μάθουν να τα απολαμβάνουν και κυρίως να τους ενισχυθεί η επιθυμία να εκφράζονται μέσα από  την τέχνη.  Οι μαθητές κλήθηκαν να ασχοληθούν τόσο με τη θεωρία που αφορά στην ανάγνωση πληροφοριών και διενέργεια κουίζ, στην αναζήτηση και σύνθεση πληροφοριών και παρουσίαση των ευρημάτων, όσο και  με την πρακτική, που αφορούσε σε καλλιτεχνικές δημιουργίες, επίσκεψη σε μουσεία και οργάνωση εκθέσεων των έργων.

Πιο συγκεκριμένα, οι κυριότεροι παιδαγωγικοί στόχοι του προγράμματος ήταν οι εξής:

• Να γνωρίσουν οι μαθητές διάφορες τεχνικές και τρόπους για να εκφράζονται με δημιουργικό τρόπο και να επικοινωνούν  απόψεις, συναισθήματα, βιώματα
• Να κατανοήσουν τις ιστορικές παραμέτρους των τεχνών.
• Να αναγνωρίζουν ορισμένες χαρακτηριστικές τεχνοτροπίες στην ιστορία της τέχνης
• Να μπορούν να αναφέρουν χαρακτηριστικούς καλλιτέχνες και έργα
• Να χρησιμοποιούν καλλιτεχνικούς όρους (στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά)
• Να κατανοούν και να απολαμβάνουν το φαινόμενο της τέχνης και να έχουν θετική συμπεριφορά απέναντι στα έργα τέχνης.
• Να παρατηρούν, να σχολιάζουν και να διερωτώνται μπροστά στα έργα τέχνης για τη μορφή, το περιεχόμενο, τα σύμβολα, τα μηνύματα που μεταδίδει.

To πρόγραμμα βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με το Δ' κεφάλαιο "Ιστορία της τέχνης" του βιβλίου των εικαστικών της Ε'-Στ΄ δημοτικού. Υλοποιήθηκε σε τρεις γλώσσες ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, καθώς υπήρξε και συνεργασία etwinning με σχολεία στο εξωτερικό. Έτσι, οι δραστηριότητες στα μαθήματα των αγγλικών και των γαλλικών στόχευσαν στην κατανόηση και παραγωγή κειμένων του επιπέδου τους, στην ανάπτυξη λεξιλογικών και  μορφοσυντακτικών δεξιοτήτων, όπως περιγράφονται στο ενιαίο πρόγραμμα ξένων γλωσσών.

Η οργάνωση των δραστηριοτήτων έγινε ανά καλλιτεχνικό κίνημα και κάποιες φορές ανά καλλιτέχνη. Οι μαθητές διερεύνησαν και αξιοποίησαν  το διαδίκτυο για να δουν έργα τέχνης  και  να επισκεφτούν ιστότοπους μουσείων (ανακαλυπτική μάθηση). Κλήθηκαν να διαβάσουν συγκεκριμένες πληροφορίες πάνω στις θεματικές του έργου και να απαντήσουν σε κουίζ. Στη συνέχεια πήραν τη σκυτάλη και αναζήτησαν οι ίδιοι πληροφορίες κυρίως σε ξενόγλωσσες πηγές, δημιούργησαν παρουσιάσεις και μίλησαν στην ολομέλεια για τα ευρήματά τους. Έπειτα, εμπνευσμένοι από τα έργα ζωγραφικής που είδαν και συζήτησαν, έφτιαξαν τις δικές τους δημιουργίες.  Εργάστηκαν σε ομάδες (ομαδοσυνεργατική μέθοδος), υλοποίησαν και παρουσίασαν συνθετικές εργασίες πάνω σε συγκεκριμένα κινήματα και καλλιτέχνες. Με συζητήσεις και άλλες εργασίες δημιουργικής έκφρασης με αφορμή συγκεκριμένα έργα τέχνης, οι μαθητές κλήθηκαν να τα αναλύσουν, να τα ερμηνεύσουν, να τα κρίνουν. Τα ευρήματά και τις δημιουργίες τους, τα μοιράστηκαν με μαθητές  από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Λιθουανία, την Πορτογαλία και την Τουρκία, στα πλαίσια συνεργασίας etwinning. Επίσης, στα πλαίσια του προγράμματος, οι μαθητές επισκέφθηκαν το πρώτο μουσείο μοντέρνας τέχνης στην Ελλάδα, το μουσείο Τεριάντ, όπου είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε βιωματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που οργανώνεται από το εργαστήριο μουσειολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

H τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε πάρα πολύ σε όλα τα στάδια του έργου. Καταρχήν από τους εκπαιδευτικούς για την μεταξύ τους επικοινωνία και διαμοιρασμό προτάσεων δραστηριοτήτων και πηγών (συνεργατικά έγγραφα google, email, μηνύματα στο etwinning live) και κυρίως για την  ανάρτηση των δραστηριοτήτων των μαθητών στο Τwinspace του προγράμματος με τη χρήση padlet, calaméo και lino, τη διενέργεια διαγωνισμού logo και του τελικού κουίζ με χρήση Google Forms, τη δημιουργία βίντεο με Windows Movie Maker. Από τους μαθητές χρησιμοποιήθηκε κυρίως για αναζήτηση πληροφοριών και διενέργεια κουίζ, δημιουργία παρουσιάσεων powerpoint και συνεργατικές δραστηριότητες με χρήση google παρουσιάσεων.

Οι σελίδες στην πλατφόρμα (twinspace) του προγράμματος οργανώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε τα μέλη να βρίσκουν ανά κίνημα ιστοσελίδες όπου μπορούν να μπουν, να διαβάσουν πληροφορίες για τα καλλιτεχνικά κινήματα, τους καλλιτέχνες, να κάνουν quiz on line και να δουν videos.  Στις αντίστοιχες σελίδες αναρτούνταν οι εκφωνήσεις των δραστηριοτήτων  για τα συνεργαζόμενα σχολεία και τα αποτελέσματα  των  εργασιών των μαθητών πάνω σε συγκεκριμένους καλλιτέχνες και έργα. Για την ανάρτηση των καλλιτεχνικών δημιουργιών και άλλων δημιουργικών εργασιών, πέρα από τις σελίδες του twinspace, δημιουργήθηκαν padlet και linoit.  To τελικό κουίζ φτιάχτηκε επίσης συνεργατικά με τη συμμετοχή και των μαθητών που πρότειναν τις ερωτήσεις. Τέλος, σε συνεργασία  με τα σχολεία του εξωτερικού υλοποιήθηκε μία συνεργατική  παρουσίαση των τοπικών μας καλλιτεχνών με τη χρήση google presentations που πήρε τη μορφή e-book.

Οι μαθητές χάρηκαν πολύ όλες τις φάσεις του έργου και με μεγάλο ενθουσιασμό συμμετείχαν σε όλες τις δραστηριότητες. Γνώρισαν την μοντέρνα τέχνη, μπορούν να αναφέρουν τα βασικά κινήματα και τους κυριότερους εκπροσώπους τους, να αναγνωρίσουν αρκετούς  καλλιτέχνες με τους οποίους ασχολήθηκαν από την τεχνοτροπία, στάθηκαν κριτικά απέναντι σε έργα τέχνης, στοχάστηκαν πάνω στα μηνύματα των έργων. Οι μαθητές έχουν πλέον πολύ θετικότερη στάση για την τέχνη από ότι πριν την έναρξη του προγράμματος.  Εμείς οι εκπαιδευτικοί, διερευνήσαμε  μαζί τους και μάθαμε καινούρια πράγματα, εξελιχθήκαμε αρκετά στη χρήση νέων τεχνολογιών ώστε να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες του προγράμματος και είχαμε την ευκαιρία να αναπτύξουμε  μια ιδιαίτερη σχέση με τους μαθητές μας.

Το σχολείο ωφελήθηκε από το δημιουργικό κλίμα που επικρατούσε σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος, καθώς και από την προβολή του στην τοπική κοινωνία μέσα από τη διενέργεια έκθεσης των έργων των παιδιών στο φουαγιέ του δημοτικού θεάτρου Μυτιλήνης στα πλαίσια της παρουσίασης Πολιτιστικών προγραμμάτων που διοργάνωσε η Πρωτοβάθμια Διεύθυνση Λέσβου. Την τελευταία εβδομάδα του έτους η έκθεση μεταφέρθηκε στο σχολείο. Έτσι είχαν την ευκαιρία όλα τα παιδιά του σχολείου αλλά και οι γονείς τους να έρθουν σε επαφή με τη μοντέρνα τέχνη και τους κυριότερους εκπροσώπους της.

Το πιο επιτυχημένο αποτέλεσμα του έργου είναι καταρχήν οι γνώσεις, οι δεξιότητες και η θετικότερη στάση απέναντι στη μοντέρνα τέχνη που ανέπτυξαν οι μαθητές. Πολύ επιτυχημένο είναι επίσης το twinspace, o τρόπος με τον οποίο οργανώσαμε το υλικό, τη θεωρία, τα κουίζ πάνω στη θεωρία και τα σχετικά video, καθώς και τις πρακτικές ασκήσεις. Έχει συγκεντρώσει ένα υλικό κι έχουν δημιουργήσει οι μαθητές επιπλέον υλικό, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από κάθε ενδιαφερόμενο και να εμπνεύσει κι άλλα etwinning  έργα σχετικά με την τέχνη.

Η Βιβή Ζαγγογιάννη είναι πτυχιούχος του τμήματος Γαλλικής γλώσσας του Α.Π.Θ. και τελειόφοιτη του τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με μεταπτυχιακές σπουδές ειδίκευσης στη Διδακτική της Γαλλικής ως ξένης γλώσσας (ΕΑΠ). Από το 2008 είναι διορισμένη στη δημόσια εκπαίδευση κι έχει υπηρετήσει σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Η Μαρία Βακιρτζή εργάζεται ως  εκπαιδευτικός αγγλικής γλώσσας στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Μυτιλήνης. Αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Αθηνών, το τμήμα Αγγλικών Σπουδών το 1988. Κατόπιν, εργάστηκε σε Ινστιτούτο Ξένων Γλωσσών για 4 χρόνια και το 1993 διορίστηκε στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, όπου και συνεχίζει να υπηρετεί έως τώρα.

Ο Ανδρόνικος Θεοχαρίδης σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου

Κεντρικής Αγγλίας στο Μπέρμινγκχαμ (1995-1998). Έχει εργαστεί στο παρελθόν σαν

σχεδιαστής   σε   αρχαιολογική   υπηρεσία   και   ως   καθηγητής   σε   ΤΈΈ   και   ΙΈΚ.   Τα

τελευταία εφτά χρόνια εργάζεται στην Πρωτοβάθμια Έκπαίδευση ως αναπληρωτής

δάσκαλος εικαστικών. Το 2009 έλαβε το διδακτορικό του από το τμήμα Κοινωνικής

Ανθρωπολογίας   και   Ιστορίας   του   Πανεπιστημίου   Αιγαίου.   Στη   διατριβή   του   με

άξονα   την   κυκλοφορία   αντικειμένων   τέχνης   και   οικογενειακών   κειμηλίων   στη

Σκύρο, συνδύασε ιστορικό και εθνογραφικό υλικό για να μελετήσει θέματα όπως η

μνήμη   και   η   πολιτισμική   κληρονομιά,   η   σχέση   παγκόσμιου   και   τοπικού   και   η

κοινωνική δράση των αντικειμένων τέχνης

Ο Ανδρόνικος Θεοχαρίδης σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Κεντρικής Αγγλίας στο Μπέρμινγκχαμ (1995-1998) και από το 2009 είναι διδάκτωρ του τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας   και   Ιστορίας   του   Πανεπιστημίου   Αιγαίου.  Έχει εργαστεί ως σχεδιαστής   σε   αρχαιολογική   υπηρεσία   και   ως   καθηγητής   σε   ΤΕΕ   και  ΙΕΚ.   Τα τελευταία εφτά χρόνια εργάζεται στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ως αναπληρωτής δάσκαλος εικαστικών.