Κατά τη διάρκεια μαθήματος Θεατρικού Παιχνιδιού και Δημιουργικής Γραφής στην Έκτη Τάξη περιφερειακού δημοτικού σχολείου, ένας μικρός μαθητής τιμωρήθηκε από τη Δασκάλα Α’, επειδή επινόησε την ιστορία ενός «γκέι Κλόουν». Η Δασκάλα Β’ που μαρτυρεί την ιστορία, διαμαρτυρήθηκε στον Διευθυντή του σχολείου, ο οποίος δήλωσε πως, αν και διαφωνούσε, δεν υπήρχε άλλος τρόπος να αποτρέψουν την «εξάπλωση» του «φαινομένου». Επιπλέον, το Σχολείο θεώρησε πως θα έπρεπε να έχει «κάτι να πει» στους γονείς των άλλων παιδιών, που μπορεί να διαμαρτύρονταν για το γεγονός.

Ορμώμενος από τη μαρτυρία αυτή, σκοπός της παρούσας εισήγησης δεν είναι να καταδικάσει την ομοφοβία και τον ετεροσεξισμό στο χώρο της εκπαίδευσης, σε ένα δηλαδή «βαθιά συντηρητικό και αντιδραστικό στην πρόοδο πεδίο» (W. F. Pinar, “Introduction”, στου ιδίου: Queer Theory in Education, Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates, 2), αλλά να προσπαθήσει να παρουσιάσει εναλλακτικά παραδείγματα για τον χειρισμό του «Ακατονόμαστου» μέσω της Τέχνης του Θεάτρου.

Είναι σχεδόν αυτονόητο ότι η παιδαγωγική που επιτίθεται στο κανονικό, είναι μια «δραστική μορφή εκπαιδευτικής πράξης που παρεμβαίνει σκόπιμα στην παραγωγή ‘κανονικότητας’ προς τα σχολικά υποκείμενα» (Μ. Bryson και S. de Castell, “Queer Pedagogy: Praxis Makes Im/Perfect”, Canadian Journal of Education (1993) 18.3: 285). Η ίδια η επιθυμία της αποσταθεροποίησης που υπερασπίζουν τέτοιες «πράξεις», πρέπει, επιπλέον, να «δίνει προσοχή σε προϋποθέσεις που κρύβονται πίσω από άλλες φυσικοποιημένες θέσεις και γνώμες» (D. Hall, “Cluelessness in the Queer Classroom”, Pedagogy (2007) 7: 187) με σκοπό να ανατρέψει και αυτές Και πράγματι, η «queer παιδαγωγική» μας δίνει τρόπους «να ξανασκεφτούμε το πώς και γιατί μαθαίνουμε» αυτά που μαθαίνουμε στο Σχολείο (Ε. McNeil, J. E. Wermers , και J. O. Lunn, “Introduction”, στων ιδίων: Mapping Queer Space(s) of Praxis and Pedagogy, London: Palgrave Macmillan, 2018, 4).

Σε πρακτικό επίπεδο, οι έννοιες/τεχνικές της ανοικείωσης (Μπρεχτ) και της αποταύτισης (Muñoz) θα λειτουργήσουν ως εργαλεία δημιουργίας ενός μαθήματος θεατρικού παιχνιδιού που θα «παίζει» με τις ταυτότητες και τις κυρίαρχες ιδεολογίες.

Ο Γιώργος Σαμπατακάκης είναι αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστήμιου Αθηνών, ειδικεύτηκε στην αρχαιοελληνική τραγωδία στο Πανεπιστήμιο του Cambridge (M.Phil.) με υποτροφία του ιδίου Πανεπιστημίου, και απέκτησε διδακτορικό δίπλωμα στις Θεατρικές Σπουδές από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. Ασχολείται με την Ιστορία και τη Θεωρία του Θεάτρου, τη Θεωρία της Σκηνοθεσίας και της Κριτικής, και τα τελευταία χρόνια έστρεψε το ενδιαφέρον του στην Queer Θεωρία. Έχει πλούσιο επιστημονικό έργο και είναι ο κριτικός θεάτρου της Athens Voice.