Στο εργαστήριο επιχειρήθηκε μία προσομοίωση της λειτουργίας των ομίλων Χορωδιακού Τραγουδιού και Σκηνογραφίας – Σκηνοθεσίας των Ραλλείων Πειραματικών Δημοτικών Σχολείων Πειραιά, οι οποίοι από κοινού παρουσίασαν το Μάιο του 2016 τους Όρνιθες του Αριστοφάνη σε μουσική Μ. Χατζιδάκι σε συνεργασία με το Μουσικό Γυμνάσιο Πειραιά που ανέλαβε την ευθύνη της ενορχήστρωσης, διδασκαλίας και μουσικής ερμηνείας -συνοδείας. Η εργασία των ομίλων στηρίχθηκε σε μία παράσταση – πρότυπο του Θεάτρου Τέχνης όπου συνεργάστηκαν ο Κάρολος Κουν, η Ζουζού Νικολούδη και ο Γ. Τσαρούχης (1961) με σκοπό να δημιουργηθεί έναν ενιαίο σύνολο με ισόρροπη εκπροσώπηση της μουσικής και του θεάτρου. Στη διάρκεια του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες έμαθαν να τραγουδούν, να χορεύουν και να ερμηνεύουν την πάροδο, ως ενιαίο μουσικό και θεατρικό σύνολο. Με πρώτο μέλημα την κατανόηση της μουσικής φόρμας σε επίπεδο μελωδίας και ρυθμού, οι συμμετέχοντες έμαθαν να τραγουδούν το τραγούδι σε συνάφεια με το περιεχόμενο των στίχων του.  Στη συνέχεια αναζήτησαν βιωματικά και μέσω διερευνητικών ερωτημάτων λύσεις για τη διάταξη του χορωδιακού-θεατρικού συνόλου στη σκηνή, κινησιολογικές λύσεις και συμπεριφορές που αρμόζουν στο περιεχόμενο και την ολοκλήρωση της παρόδου και τη σκηνική οργάνωση σύμφωνα με τα δραματουργικά ζητούμενα του έργου. Στο τέλος τραγούδησαν και έπαιξαν την Πάροδο και παρακολούθησαν το βίντεο των Ραλλείων ΠΔΣ.

Διδακτικοί

• Να τραγουδήσουν ατομικά και ομαδικά τις μελωδίες με αυξημένη τονική και ρυθμική ακρίβεια
• Να ερμηνεύσουν την Πάροδο εκτελώντας παράλληλα στοιχεία από την ιστορική χορογραφία της Ζουζούς Νικολούδη προσαρμοσμένη στις δυνατότητες και στην ηλικία παιδιών 8- 11 ετών.
• Να συνδέσουν τη μουσική και το ρυθμό με την κίνηση, τον χώρο και το δραματικό σημείο του έργου (Ο Χορός εισβάλλει και επιτίθεται στον Πεισθέταιρο και στον Ευελπίδη ακριβώς γιατί αυτοί είναι άνθρωποι, άρα εχθροί.)
• Να επινοήσουν έναν σκηνικό χώρο μέσα από την κίνηση και το τραγούδι.
• Να δημιουργήσουν ένα σκηνικό πλαίσιο στην σκηνή του σχολείου που να εξυπηρετεί τη δράση των μελών των δύο ομίλων (Σύνολο: 40 μαθητές-τριες) και στην Πάροδο και τον Αγώνα καθώς και  στην  Α΄ Παράβαση που ακολουθεί.

Μαθησιακοί

• Να αντιληφθούν το ρόλο της μουσικής στο Αρχαίο Δράμα ή στην Κωμωδία
• Να κατανοήσουν τη συμπλοκή των Τεχνών στο Θέατρο
• Να γνωρίσουν το Λόγο και τη Μουσική σπουδαίων δημιουργών
• Να αναπτύξουν τη  δημιουργικότητα και τη  φαντασία τους με στόχο τη μελλοντική τους αισθητική καλλιέργεια

Χορωδιακή παρτιτούρα 

(Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις / Προσαρμογή: Θοδωρής Κόρακας)

Κείμενο Αγώνα και Α΄Παράβασης

(Μτφ. Θρασύβουλου Σταύρου / Διασκευή Ίλια Λακίδου)

Μάσκες και υφάσματα.

Πρώτο μέρος

Με την Πάροδο πραγματοποιείται η είσοδος του Χορού στη σκηνή. Η διάρκεια του τραγουδιού είναι περίπου επτά λεπτά, μέσα στα οποία εναλλάσονται,  οκτώ μουσικά θέματα (ευρωπαϊκού, ελληνικού, ανατολίτικου και λατινοαμερικάνικου ύφους), καθώς επίσης και ιδιαίτερα πολύπλοκα ρυθμικά σχήματα.

Σωματικό και φωνητικό ζέσταμα (διάρκεια 15’ λεπτά)

Σωματικό ζέσταμα

• Φυσική προετοιμασία για τραγούδι.
• Χαλάρωση, ενεργοποίηση, διεύρυνση ηχείων στο σώμα, αναπνοή, στάση.

Φωνητική προετοιμασία

• Ενεργοποίηση των ηχείων που βρίσκονται στη μάσκα, παραγωγή τόνου, ακουστική ευαισθητοποίηση, ευκινησία φωνής.
• Παραγωγή τόνου, χρώματος και ποιότητας.
• Ευκινησία φωνής, Ενοποίηση Register, έκταση.

Μουσικές Δεξιότητες

• Ανάπτυξη μελωδικών και αρμονικών τμημάτων.
• Δημιουργία ασκήσεων για συγκεκριμένα σημεία.
• Δημιουργία ασκήσεων για επίλυση προβλημάτων στην πρόβα που θα ακολουθήσει.

Δεύτερο Μέρος

Διδασκαλία τραγουδιού

Αφόρμηση

Ως αφόρμηση μπορεί να δοθεί μια σελίδα με την επίθεση των Πουλιών από το κόμικς Όρνιθες του Αριστοφάνη των Αποστολίδη - Ακοκαλίδη κλπ και να ζητηθεί από τους μαθητές, που γνωρίζουν ήδη την υπόθεση του έργου, να προτείνουν μουσικούς τρόπους για να εκδηλωθεί η επίθεση των Πουλιών στον Πεισθέταιρο και τον Ευελπίδη. Στο εργαστήριο παραλήφθηκε αυτό το σημείο διότι οι συμμετέχοντες ήταν εκπαιδευτικοί μουσικοί και θεατρολόγοι που γνώριζαν πολύ καλά το έργο.

Ακρόαση

Ακολούθως, προχωρά στην ακρόαση του σχετικού χορικού, την Πάροδο, με τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα.

Μετά την ακρόαση ζητάμε από τους μαθητές να υποθέσουν για ποιο λόγο ο Μάνος Χατζιδάκις επανέλαβε με τη μουσική του τις λέξεις:

Πού, πού, πού, πού, πού, πού 'ναι αυτός | που μας εκάλεσε;

Πού, πού, πού, πού σε ποιο μέρος βόσκει | Τι, τι, τι, τι, τι, τι, τι 'ν' η αιτία; | Ποιο, ποιο, ποιο, ποιο, ποιο ποιος ο λόγος; | Πώς, πούθε, ποιοι 'ναι, που 'ναι

Επεξήγηση – Ερμηνεία όλων των μερών του έργου

Η διδασκαλία του τραγουδιού ξεκινά με  την ανάγνωση και επεξήγηση, της δραματουργικής πλοκής της παρόδου, ώστε να αντιληφθούν οι μαθητές  σε κάθε μέρος του τραγουδιού το μουσικό ύφος που απαιτείται, πράγμα το οποίο θα διευκολύνει σε σημαντικό βαθμό την ερμηνεία τους.

Ερώτημα: Πού, πού ΄ναι αυτός

Διαπίστωση: Προδοθήκαμε, πάθαμε ανόσια

Απόφαση: Εμπρός να τους μαδήσουμε

Διαπίστωση: Προδοθήκαμε, πάθαμε ανόσια

Απόφαση τελεσίδικη: Να φάνε χώμα οι μύτες τους , περικυκλώστε τους …

Σε κάθε στιγμή του τραγουδιού αναζητούμε μέσω διερευνητικών, μαιευτικών ερωτήσεων να διατυπώσουν με φράσεις του τύπου: Τα πουλιά θέλουν να... Τα πουλιά έχουν ως εμπόδιο τον/την.... τα κίνητρα και τα εμπόδια των ηρώων.

Μουσική διδασκαλία

Πού πού πού πού ‘ναι αυτός που μας εκάλεσε (μέτρα 29 - 58)

Οι μαθητές προχωράνε σε ρυθμική απαγγελία των στίχων ώστε να γίνει  αντιληπτή η συνεχής εναλλαγή των μέτρων 10/8  - 8/8 – 2/4 – 12/8 ή

(3+3+2+2) + (3+3+2) + (2+2)+ (3+3+2+2+2).

Για να γίνει κατανοητή από τους μαθητές η συνεχής εναλλαγή, μπορούμε να τους προκαλέσουμε να αναζητήσουν μία οποιαδήποτε τρισύλλαβη λέξη που να τονίζεται στην προπαραλήγουσα για να αντικαταστήσει το τρίηχο και μία δισύλαβη για κάθε ζευγάρι ογδόων. Ενδεικτικά: (κά-στα-να+κά-στα-να+μή-λα+μή-λα)+(κά-στα-να+κά-στα-να+μή-λα)+(μή-λα+μή-λα+κά-στα-να) κλπ

(Πού πού πού + πού πού πού + πού πού + πού πού) +  (Πού πού πού + πού πού πού + πού ‘ναι-αυ-) + (τός που + μας ε) + (κά – λε –σε + 3+2+2+2)

Σε αυτό το πρώιμο ακόμα στάδιο εκμάθησης του τραγουδιού, χρησιμοποιούμε τα χορογραφικά στοιχεία της Ζουζούς Νικολούδη ως μέσο για την ευχερέστερη  εμπέδωση  της  ιδιαίτερα περίπλοκης ρυθμικής αλληλουχίας των ογδόων σε κάθε μέτρο (12/8: 3+3+2+2+2, 10/8: 3+3+2+2, 8/8: 3+3+2, 2/4: 2+2)

λ.χ.

• Κίνηση κεφαλιού στις εναλλαγές των τριήχων:

ή επιπλέον, ως εργαλείο για την διευκόλυνση της ορθής τοποθέτησης της φωνής στις ψηλές νότες.

• Σήκωμα χεριών ψηλά και σταδιακή κάθοδος πρός τα κάτω, παράλληλα με την πτωτική πορεία της μελωδίας (μέτρα 105 – 175):

Οι συμμετέχοντες επιχειρούν να αιτιολογήσουν κάθε κίνηση με άξονα τα κίνητρα και τα εμπόδια που έχουν ήδη εντοπίσει στο συλλογικό σώμα των πουλιών ώστε το τελικό σχήμα που θα μορφωθεί να εικονοποιεί την αγωνία, την επίθεση, την απόγνωση, τη διάθεση για καταστροφή.

.

Στο συγκεκριμένο μέρος είναι απαραίτητη η καθαρή άρθρωση (ορθή εκφορά των συμφώνων) με έναν ελαφρύ τονισμό στην πρώτη νότα κάθε μέτρου.

Πώς – πώς – πώς – πως; Πούθε – πούθε;

Πώς – πώς – πώς – πως; Πούθε – πούθε;

Πού  ‘ναι – πού ‘ναι δε θα πεις; (2 φορές)

Α! Προδοθήκαμε πάθαμ’ ανόσια (μέτρα 105 – 175)

Ο συνθέτης χρησιμοποιεί το μέτρο των 6/8. Υπάρχει ένας εμφατικός τονισμός σε κάθε συλλαβή:

Α! Προδοθήκαμε πάθαμ’ ανόσια! Η φράση επαναλαμβάνεται πέντε φορές ερμηνευμένη εξίσου εμφατικά.

Ανάμεσα σε αυτές τις επαναλήψεις παρεμβάλλονται οι παρακάτω φράσεις – σχολιασμοί:

1. «Τούτος ήτανε φίλος μας κι έβοσκε στα χωράφια μαζί μας σαν σύντροφος...» Η συγκεκριμένη, προτείνεται να ερμηνευθεί  με  ελεύθερη ρυθμική αγωγή ως μέσο υποδήλωσης του μεγέθους της συντριβής των πουλιών όταν συνειδητοποιούν ότι η σχέση τους με τον Έποπα έχει κλονιστεί.

2. «Καταπάτησε νόμους αρχαίους και τους όρκους των όρνιων επρόδωσε!» Εδώ, η ρυθμική αγωγή  αλλάζει σε 3/8 με έντονα τονισμένο τον πρώτο παλμό του μέτρου.

3. «Με δόλο εδώ μας κάλεσε μπροστά σε γένος άνομο που πάντα εχθρός μας στάθηκε πάντα τροφή μας έκανε»

Η συγκεκριμένη φράση ξεκινά πιο αργά και σταδιακά επιταχύνεται. Εδώ ουσιαστικά στοιχειοθετείται η κατηγορία για τον Έποπα.

4. «Αμή με τούτο τ’ όρνιο μας ύστερα θα τα πούμε, μονάχα τούτοι οι γέροι λέω ευθύς να το πληρώσουν, κομμάτια να τους κάνουμε, κομμάτια να τους φάμε...» Εδώ λοιπόν ο χορός εμφανίζεται ολοφάνερα αποφασισμένος για επίθεση εναντίον των ανθρώπων. Η αποφασιστικότητα αυτή φανερώνεται με το αργό και τονισμένο tempo  το οποίο σταδιακά επιταχύνεται  και οδηγείται στο τελικό «Α! Προδοθήκαμε πάθαμ’ ανόσια!» το οποίο καταλήγει σε μία μείζονα συγχορδία η οποία ίσως εμπεριέχει το στοιχείο της βεβαιότητας και της λύτρωσης για αυτό που θα ακολουθήσει.

ΕΠΙΘΕΣΗ ΠΟΥΛΙΩΝ (μέτρα 176 - 269)

Η ενότητα ξεκινά με μία οκτάμετρη εισαγωγή.

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο ο συνθέτης οργανώνει μουσικά την ατμόσφαιρα της επερχόμενης επίθεσης πότε κορυφώνοντας και πότε αποφορτίζοντας την «ένταση» για να οδηγηθεί ξανά σε νέα κορύφωση .

Έτσι, οι παρακάτω μελωδικές φράσεις «Εμπρός απάνω τους ριχτείτε», «Εμπρός μ’ ορμή σκοτώστε τους», «Εμπρός με τις φτερούγες σας παντού περικυκλμώστε τους!» «Οι δυο τους να βογκήξουνε, να φάνε χώμα οι μύτες τους» οι οποίες κινούνται σταδιακά σε  ανοδική τονική έκταση θα πρέπει να ερμηνευθούν και με ανάλογα κλιμακούμενη ηχητική ένταση.

Στη συνέχεια υπάρχει μία  παροδική αποφόρτιση όπου η μελωδία ξεκινά από χαμηλότερη τονική έκταση και οδηγείται σε μία εκ νέου κορύφωση :  «Γιατί ούτε σκιερό βουνό...», «...ούτε κι αιθέριο σύννεφο...»,  «...ούτε και πέλαγο ψαρό μπορεί να τους γλιτώσει αυτούς...», «...από τα νύχια ετούτα μου...»

Ακολουθεί μία έντονα τονισμένη ρυθμική απαγγελία η οποία φορτίζει ακόμα περισσότερο το κλίμα: «Να μην κοντοστεκόσαστε, εμπρός να τους μαδήσουμε, απάνω τους νυχιές τσιμπιές, απάνω τους νυχιές τσιμπιές!»

Στη συνέχεια τα πουλιά συντάσσονται ως τακτικός στρατός, η ατμόσφαιρα ηλεκτρίζεται σε ύψιστο βαθμό με τις μουσικές φράσεις σε ρυθμό εμβατηρίου εκτελεσμένες με αυξανόμενο τονικό ύψος και ένταση: «Πού ‘ναι ο ταξίαρχος εμπρός να προχωρήσει το ελαφρό»

Εδώ πλέον ο χορός – πουλιά βρίσκονται εκτός ελέγχου, σε κατάσταση έκστασης ή αμόκ. Η επιλογή του λατινοαμερικάνικου ρυθμού υποβάλλει ακόμα περισσότερο την ατμόσφαιρα.

Η κάθε φράση επαναλαμβάνεται  σε αυξανόμενο τονικό ύψος:

«Αέρα κελελέφ!» (Αρχαία πολεμική ιαχή), «Χαμηλώστε μπρος τις μύτες, μη κοντοστεκόσαστε!», ακολουθεί το ιδιαίτερα απαιτητικό στο κομμάτι της άρθρωσης «Βάρα, χτύπα, μάδα, δείρε, το τσουκάλι σπάσε πρώτα!» και το μουσικό κομμάτι της παρόδου ολοκληρώνεται με των επανάληψη της πολεμικής ιαχής «Αέρα κελελέφ!».

Τρίτο μέρος

Οι συμμετέχοντες έχοντας μάθει το τραγούδι ρυθμικά και μελωδικά, έχοντας κατανοήσει το περιεχόμενο οφείλουν τώρα να τοποθετήσουν τη σκηνική δράση στο χώρο. Μέσω ερωτήσεων οδηγούνται στην επινόηση λύσεων με γνώμονα τη δομή του θεατρικού χώρου – πού βρίσκεται η σκηνή και πού το κοινό-, το πλήθος των ερμηνευτών και τον αντικειμενικό σκοπό της συγκεκριμένης σκηνής, της παρόδου δηλαδή και του Αγώνα που ακολουθεί.

Θα πρέπει να βρεθεί λύση για την σχηματική οργάνωση του χορού. Ποιο σχήμα θα έχει επάνω στη σκηνή; Θα είναι κύκλος ή ένα παραλληλόγραμμο που θα ακολουθεί το σχήμα του χώρου ή θα αναδιοργανώσουμε τη σχολική αίθουσα για τις ανάγκες της παράστασης; Η ομάδα επιλέγει στην πλειοψηφία της το παραλληλόγραμμο και τον χωρισμό των μελών του Χορού σε παράλληλες γραμμές ως καθεμία να είμαι μία τάξη αγωνιστών – επιτιθέμενων όπως τα πουλιά πετούν στοιχημένα στον ουρανό.

Ακολούθως η κινησιολογία του χορού που επινοείται: α) εμπνέεται από το πρότυπο της Ζουζούς Νικολούδη, β) εξυπηρετεί την ζωντανή ερμηνεία (χορός και τραγούδι) μαζί και γ) αξιοποιεί την χωροταξική οργάνωση (τις παραλληλες γραμμές). Οι συμμετέχοντες παρατηρούν ότι οι εναλλαγές της κίνησης των παράλληλων γραμμών δημιουργούν μία ψευδαίσθηση όγκου και σύνθετης χορογραφίας ενώ οι ίδιοι κάνουν στην ουσία κάτι πολύ απλό, δηλαδή περπατούν ρυθμικά και σε σχηματισμό. Στη συνέχεια μόνοι τους προσθέτουν κινήσεις που εξυπηρετούν το νόημα του στίχου, πχ. την ματαίωση στο «Αχ, προδοθήκαμε» ή τη διάθεση επίθεσης «Απάνω τους!».

Ακολούθως οι συμμετέχοντες ερωτώνται τί θα κάνουν στην ολοκλήρωση του τραγουδιού, όταν οι Πεισθέταιρος και Ευελπίδης θα πρέπει να απειληθούν πραγματικά και ο χώρος είναι ορισμένος. Προτείνεται η διατήρηση των παράλληλων γραμμών μέσω ομόκεντρων κύκλων που περικυκλώνουν τελικά τα δύο κεντρικά πρόσωπα. Προτείνονται φυσικά και άλλες λύσεις αν ο θεατρικός χώρος το επιτρέπει, όπως το κυνήγι των ηρώων και ο αιφνιδιασμός τους, το μοίρασμα του χορού σε δυο ομάδες επιτιθέμενες κ.λπ.

Οι συμμετέχοντες ερωτώνται αν όλοι θα πρέπει να κάνουν τα ίδια κάθε φορά και προτείνουν ότι αυτή είναι μία λύση για τους πιο μικρούς μαθητές αλλά για τα πιο μεγάλα σε ηλικία παιδιά θα μπορούσαν να χωριστούν σε ομάδες και να έχουν άλλη σκηνική συμπεριφορά η κάθεμία ανάλογα ποιο πουλί είναι (κατ’αναλογία με την παράσταση του Κ.Κουν). Ακολουθεί συζήτηση για τη σημασία των παγωμένων εικόνων (ενσταντανέ) και τη χρήση τους. Οι συμμετέχοντες διαπιστώνουν ότι στα δύσκολα σημεία του τραγουδιού μπορούν να λειτουργήσουν βοηθητικά ενώ παράλληλα δημιουργούν χαρακτηριστικά δραματική ένταση.

Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες. Η κάθε μία χορογραφεί και σκηνοθετεί ένα μέρος της παρόδου, με βάση τα αποτελέσματα της συζήτησης. Στο τέλος ερμηνεύουν διαδοχικά το τραγούδι με τη συμμετοχή όλων των ομάδων. Σε αυτό το σημείο εφιστούμε την προσοχή στους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς ότι οι μαθητές-τριες θα πρέπει να επιλέξουν τη λύση που εξυπηρετεί, τη διάταξη στο χώρο που τους ελκύει και να πάρουν τελικά σκηνικές αποφάσεις για την σκηνοθετική/χορογραφική/σκηνογραφική οργάνωση της σκηνής (με τη χρήση ή όχι μασκών κ.λπ.)

Το εργαστήριο λειτούργησε πάρα πολύ καλά καθώς οι συμμετέχοντες/ συμμετέχουσες είχαν προετοιμαστεί μελετώντας την χορωδιακή παρτιτούρα και το θεατρικό κείμενο πριν το εργαστήριο, κάτι που συνήθως απουσιάζει κατά την σχολική εφαρμογή. Όλοι και όλες έδειξαν ενδιαφέρον, διάθεση για συμμετοχή και κατανόησαν τη σχέση τραγουδιού, κίνησης και δραματικού περιεχομένου.

1. Μάνος Χατζιδάκις – Όρνιθες (cd – EMI, 1965)
2. Μάνος Χατζιδάκις, Όρνιθες, – Μεταγραφή για φωνή και πιάνο, partitoura.gr
3. Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κούν, Όρνιθες του Αριστοφάνους, Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού – Επιδαύρια 1997, πρόγραμμα παράστασης
4. Κώστας Μυλωνάς, "Τέσσερα έργα αιχμές στη μουσική πορεία του Μάνου Χατζιδάκι" , Διαβάζω, τ. 430, σελ. 89 - 90, https://diavazo.gr/periodiko/τεύχος-430/, (πρόσβαση 2 Φεβρουαρίου 2019)
5. Κ.J. Dover, H κωμωδία του Αριστοφάνη, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1989
6. Ίλια Λακίδου, «Ο Αριστοφάνης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Απόπειρες διδασκαλίας της αρχαίας κωμωδίας στα Ράλλεια Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία Πειραιά» στο: Σταύρος Γρόσδος (επιμ.), Προγράμματα Σπουδών – Σχολικά εγχειρίδια: Από το παρελθόν στο παρόν και το μέλλον. Πρακτικά Συνεδρίου, (β΄τόμος). Αθήνα, Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης του ΕΚΕΔΙΣΥ-Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος - Pierce Aμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος, 2016, σ. 360-366 (https://bit.ly/2WXXsJf, πρόσβαση 12/2/2019)
7. Θρασύβουλου Σταύρου, Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, Εστία, Αθήνα, 1989.
8. Όρνιθες του Αριστοφάνη, από τους Ομίλους Χορωδιακού Τραγουδιού και Σκηνογραφίας – Σκηνοθεσίας των Ραλλείων ΠΔΣ και τη Συμφωνική Ορχήστρα του Μουσικού Σχολείου Πειραιά. (απόσπασμα βίντεο) https://bit.ly/2FmFaGy (πρόσβαση 12/2/2019)

Θεόδωρος Κόρακας

Απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ.  με πτυχίο Μουσικολογίας και Μουσικής Παιδαγωγικής.

Διπλωματούχος πιάνου και Ανώτερων Θεωρητικών στο Ελληνικό Ωδείο.

Σπουδές πιάνου στο Winterthur (Ελβετία) και στο Παιδαγωγικό Τμήμα (I.G.P.) του Πανεπιστημίου Mozarteum (Salzburg), από όπου αποφοίτησε με διάκριση.

Η διδακτική του παρουσία ως καθηγητή πιάνου και Παιδαγωγικής Πιάνου ξεκινά από το 2001. Μαθητές του έχουν διακριθεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς. Έχει δώσει ατομικά ρεσιτάλ και έχει συμμετάσχει σε συναυλίες μουσικής δωματίου και τραγουδιού στην Ελλάδα και την Αυστρία.

Το 2001 διορίζεται στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και διδάσκει το μάθημα της Μουσικής Αγωγής στα Ράλλεια Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία Πειραιά.

Από το σχολικό έτος 2012-13 είναι υπεύθυνος του Ομίλου  Χορωδιακού Τραγουδιού με τον οποίο έχει πραγματοποιήσει εμφανίσεις σε συνέδρια, ημερίδες, στο ραδιόφωνο, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά ενώ, έχει επίσης συμπράξει με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Μουσικού Σχολείου Πειραιά.

Το ρεπερτόριο του Ομίλου εστιάζεται σε παραστάσεις μουσικού θεάτρου και δραματοποιημένης μουσικής αφήγησης.

Έχει πραγματοποιήσει πλήθος επιμορφώσεων σε Εκπαιδευτικούς Μουσικής Αγωγής της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά και Δ’ Αθήνας.

Από το εκπαιδευτικό έτος 2011-12 διατελεί μέλος του Επιστημονικού Εποπτικού Συμβουλίου των Ραλλείων Πειραματικών Δημοτικών Σχολείων και από το 2012-13 ασκεί καθήκοντα Υποδιευθυντή της σχολικής μονάδας.

Ίλια Λακίδου

Θεατρολόγος, διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών. Έχει διδάξει θέατρο στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση για είκοσι χρόνια (1997-2017).  Υπηρέτησε με πενταετή θητεία στα Ράλλεια Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία Πειραιά του Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών (2013-2017) όπου πραγματοποίησε πλήθος καινοτόμων δράσεων και ήταν υπεύθυνη του Ομίλου Σκηνογραφίας – Σκηνοθεσίας. Με τους μαθητές της, μικρούς και μεγάλους, έχει παρουσιάσει περισσότερες από 100 παραστάσεις και έχει επιμεληθεί ντοκιμαντέρ και μικροφίλμ. Έχει συντάξει το νέο πρόγραμμα σπουδών για τη μάθημα «Θεατρολογία» στα Καλλιτεχνικά Γυμνάσια (ΦΕΚ 166/τ.Β΄/1-2-2016).Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου με έμφαση σε ζητήματα όψης, όπως και σε θέματα που άπτονται της σχέσης πολιτικής και θεάματος, καθώς και στην διδακτική του θεάτρου στην εκπαίδευση.